Ieder mens heeft twee ouders. Die ouders hebben telkens weer twee ouders, en zo verder. Ieder mens heeft dus vier grootouders, acht overgrootouders, enz. Als we al die generaties oplijsten in een overzicht krijgen we een kwartierstaat. Maar als we ver genoeg terugkeren in de tijd is er een probleem. Afgezien van het feit dat het aantal personen met elke generatie verdubbelt, en het dus steeds moeilijker wordt om onze tabel netjes opgevuld te krijgen, doet zich nog een ander fenomeen voor: als men ver genoeg teruggaat zijn er niet genoeg verschillende mensen om onze tabel te stofferen!
Laten we dat illustreren met onderstaande tabel. Uit eigen ervaring weten we dat de gemiddelde generatie ongeveer 34 jaar is. Sommigen vinden dat veel, omdat de gemiddelde leeftijd waarop iemand aan kinderen begint lager ligt: bijvoorbeeld 25 jaar. Als we héél ver teruggaan in de tijd is die 34 jaar zeker te veel, maar zelfs al vertrekken we van een lagere waarde, dan blijft onderstaande redenering toch gelden: de aantallen en jaartallen wijzigen, maar het fenomeen " te veel voorouders" blijft bestaan. De 34 jaar is gebaseerd op een voorouderlijn en berekend over enkele honderden jaren. Hou er rekening meer dat elk lid van deze generatielijn uiteraard niet de oudste is van de familie!We zetten bijgevolg in onze tabel: de generatie, het jaar (voor het gemak starten we in 2000) - telkens 34 jaar vroeger-, en het theoretisch aantal voorouders. Daarnaast hebben we, na wat zoekwerk op het internet, schattingen gevonden van het aantal mensen op aarde in een bepaalde periode.
Generatie Jaar Theoretisch aantal voorouders Schatting wereldbevolking 1 2000 6 miljard 2 1966 2 3 1932 4 4 1898 8 1,6 à 1,7 miljard 5 1864 16 6 1830 32 7 1796 64 900 miljoen à 1 miljard 8 1762 128 9 1728 256 10 1694 512 11 1660 1.024 12 1626 2.048 13 1592 4.096 14 1558 8.192 15 1524 16.384 16 1490 32.768 400 à 500 miljoen 17 1456 65.536 18 1422 131.072 19 1388 262.144 20 1354 524.288 21 1320 1.048.576 22 1286 2.097.152 23 1252 4.194.304 24 1218 8.388.608 400 à 450 miljoen 25 1184 16.777.216 26 1150 33.554.432 27 1116 67.108.864 28 1082 134.217.728 29 1048 268.435.456 30 1014 536.870.912 250 à 300 miljoen 31 980 1 miljard 32 946 2 miljard 33 912 4 miljard 34 878 8 miljard 35 844 17 miljard 36 810 34 miljard 225 à 260 miljoen 37 776 …. 38 742 39 708 40 674 41 640 42 606 200 à 250 miljoen Het probleem wordt meteen duidelijk: in het jaar 1000 waren er naar schatting 250 à 350 miljoen mensen. Onze kwartierstaat zou dan evenwel aangedikt zijn tot 536 miljoen! “Zou”, want dat kan natuurlijk niet. Als we onze kwartierstaat tot het jaar 1000 konden invullen zou al snel blijken dat vele namen er meermaals, zelfs honderden of duizenden keren, op voorkomen!
Welkom op de website van Erfgoed Herselt
BENOEMEN VAN ONZE VOOROUDERS
De naamgeving van onze voorouders is tot een beperkt aantal generaties voor eenieder vrij makkelijk benoemen. Hoe verder terug in de tijd, des te onbekender we meestal zijn met de bijbehorende aanduiding van die voorouders. Hieronder is een compleet overzicht te vinden.
Stel dat de persoon waarvan uitgegaan wordt jij zelf bent, dan ben jij generatie I. In het overzicht wordt telkens het generatienummer, de benaming en de theoretisch maximale hoeveelheid voorouders in die generatie weergegeven.
generatie benaming voorouders maximaal aantal I Jijzelf (proband) - II ouders 2 III grootouders 4 IV overgrootouders 8 V betovergrootouders 16 VI oudouders 32 VII oudgrootouders 64 VIII oudovergrootouders 128 IX oudbetovergrootouders 256 X stam-ouders 512 XI stam-grootouders 1.024 XII stam-overgrootouders 2.048 XIII stam-betovergrootouders 4.096 XIV stam-oudouders 8.192 XV stam-oudgrootouders 16.384 XVI stam-oudovergrootouders 32.768 XVII stam-oudbetovergrootouders 65.536 XVIII edel-ouders 131.072 XIX edel-grootouders 262.144 XX edel-overgrootouders 524.288 XXI edel-betovergrootouders 1.048.576 XXII edel-oudouders 2.097.152 XXIII edel-oudgrootouders 4.194.304 XXIV edel-oudovergrootouders 8.388.608 XXV edel-oudbetovergrootouders 16.777.216 XXVI edel-stam-ouders 33.554.432 XXVII edel-stam-grootouders 67.108.864 XXVIII edel-stam-overgrootouders 134.217.728 XXIX edel-stam-betovergrootouders 268.435.556 XXX edel-stam-oudouders 536.871.112 XXXI edel-stam-oudgrootouders 1.073.742.224 XXXII edel-stam-oudovergrootouders 2.147.483.648 XXXIII edel-stam-oudbetovergrootouders 4.294.967.296 XXXIV voor-ouders 8.589.934.592 XXXV voor-grootouders 17.179.869.184 XXXVI voor-overgrootouders 34.359.737.368** XXXVII voor-betovergrootouders 68.719.476.736 enzovoorts (t/m 65ste generatie)
Vervolgens kan met toevoeging van 'aarts' tot de 129ste generatie worden gekomen en daarna met 'opper' tot de 257ste generatie en met 'hoog' tot de 513de generatie.
** = dit is ongeveer het aantal voorouders ten tijde van Karel de Grote, toen de wereldbevolking op ongeveer 200 miljoen werd geschat
Bron:
- J. Roelstrate, Handleiding voor genealogisch onderzoek in Vlaanderen, Roeselare, 1998
Volgens "The genographic Project" (een project van National Geographic, IBM en The Waitt Family Foudation) hebben alle hedendaagse mannen één man als gemeenschappelijke voorouder: "Adam". Dit wil niet zeggen dat er ooit slechts één man op de wereld bestond, maar wel dat om een of andere reden enkel zijn genetische lijn via het Y-cromosoom van vader op zoon is overgedragen. Van de andere mannen die toe leefden of hun mannelijke nakomelingen is de genetische lijn via het Y-chromosoom afgebroken (omdat ze geen kinderen hadden) of onderbroken (omdat ze enkel dochters hadden).
"Adam" leefde in Afrika tussen de 31.000 en 79.000 jaren geleden. Als we uitgaan van de waarde die het meest gehanteerd wordt - 60.000 jaar - en een generatieleeftijd van 25 hanteren komen we zo aan ongeveer 2400 generaties.
Volgens de wetenschappers bestond er ook een "Eva", zijnde een vrouw waarvan alle mensen afstammen, maar die heeft "Adam" nooit gekend; want zij leefde zo'n 150.000 (?) jaar geleden... Aangezien "Eva" veel vroeger geleefd heeft, moeten er ten tijde van "Adam" veel meer verschillende vrouwen geleefd hebben, waarvan alle huidige vrouwen dezelfde erfelijke (mitrochondriale) lijn meedragen. Ook hier geldt weer: ten tijde van de mitrichondriale Eva waren er ongetwijfeld méér vrouwen, maar het doorgeven van de vrouwelijke erfelijke lijn is "ergens" afgebroken (omdat ze geen kinderen hadden) of onderbroken (omdat ze enkel zonen hadden).
Welke bedenkingen knopen we hieraan vast?
- "Adam" was pakweg 60.000 jaar geleden één (niet de enige) gemeenschappelijke voorouder voor alle hedendaagse mensen. Toen zouden er toen zo'n 10.000 mensen geweest zijn. Kunnen we daaruit niet concluderen dat het bijna toevallig is dat "we" het hebben overleefd?
- De groei van de wereldbevolking is pas laat écht op gang gekomen: 10.000 mensen zo'n 60.000 jaar geleden, 200 à 250 miljoen in het jaar 600; rond 1700 ongeveer 1 miljard mensen, en vandaag zo'n zes miljard. Het was geen constante groei per generatie, want dan hadden we zo'n duizend jaar geleden al met 2.5 miljard mensen moeten zijn. De snelle groei van de wereldbevolking is een recent fenomeen (pakweg van de laatste 100 jaar), en heeft alles te maken met een betere voeding en een betere geneeskundige verzorging.
- Genealogie is mooi, maar ze werpt slechts licht op een klein gedeelte - als het mee zit twintig of dertig - van de duizenden generaties dat we we op deze aardbol als mens rondlopen!.